استان
اصفهان
در یک نگاه
استان اصفهان با مساحت ۱۰۷۰۴۵ کیلومترمربع، ششمین استان وسیع کشور است. این استان با مرکزیت شهر اصفهان در بخش مرکزی فلات ایران جای گرفته و به سبب همجواری با 9 استان و قرار گرفتن در مرکز شاهراههای شمال به جنوب و شرق به غرب کشور از موقعیت ارتباطی ممتازی برخوردار است. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری استان اصفهان دارای ۲۴ شهرستان، ۵۱ بخش، ۱۰۶ شهر و ۱۳۱ دهستان است.
جغرافیای طبیعی
استان اصفهان با حداقل و حداکثر مطلق دمای منفی 11 و مثبت 41 درجه سانتیگراد و میانگین بارندگی سالیانه 150 میلیمتر، دارای آبوهوایی از نوع بیابانی است. وجود رشتهکوههای زاگرس در بخش غربی استان، مانع نفوذ رطوبت به نواحی مرکزی و شرقی میشود و وجود نواحی پست و کویری در شرق استان، هوای بخش وسیعی از آن را تحت تأثیر قرار میدهد. منابع آب استان به دو گروه آبهای سطحی شامل رودها، دریاچههای پشت سدها و تالابها؛ و آبهای زیرزمینی شامل چاهها، قناتها و چشمهها تقسیم میشود.
اگرچه پوشش گیاهی استان اصفهان از نظر کمّی قابل توجه نیست اما از دیدگاه تنوع گیاهی و گونهای تا حدودی غنی است؛ به گونهای که حدود 2 هزار گونه گیاهی در این استان شناسایی شده است. جنگلهای طبیعی استان فقط در بخش کوچکی از ارتفاعات زاگرس در محدوده شهرستان فریدونشهر و ارتفاعات دنا در شهرستان سمیرم دیده میشود. مساحت کل این جنگلها حدود ١٠٠ هزار هکتار و از رده جنگلهای کم تراکم زاگرس با درختانی از نوع بلوط، بنه، بادام، داغداغان، گردو، ارس و ... است. جنگلهای دست کاشت استان در بخشهایی از شهرستانهای کاشان، اردستان، نائین، نطنز و اصفهان ایجاد شدهاند. همچنین، در حاشیه شهر اصفهان بهعنوان کمربند سبز نمونهای از این جنگلها دیده میشود.
ازنظر اهمیت زیستگاههای طبیعی، زیستبومهای حفاظتشده استان اصفهان مانند پارک ملی و پناهگاه حیاتوحش کلاه قاضی، پناهگاه حیاتوحش موته، پناهگاه حیاتوحش قمیشلو، منطقۀ شکارممنوع کرکس و تالاب بینالمللی گاوخونی از اهمیت فراوانی برخوردارند.
جغرافیایی انسانی
بر پایه نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390، استان اصفهان با جمعیت 4 میلیون و 879 هزار نفر، سومین استان پرجمعیت کشور است. از این میزان، 50،54 درصد مرد و 49،26 درصد زن هستند که در غالب 141 هزار خانوار زندگی میکنند.
جمعیت ساکن در نقاط شهری 84،26 درصد و جمعیت ساکن در نقاط روستایی 14.43 درصد از کل جمعیت استان را تشکیل میدهند. برپایه آمار سال ١٣٨٧، کوچنشینان استان اصفهان با جمعیتی بالغ بر 53 هزار نفر از سه ایل قشقایی، بختیاری و عرب جرقویه تشکیل شدهاند.
مردم استان اصفهان به طور عمده فارس هستند. سایر گروههای قومی ساکن این استان عبارتاند از: ترکها، لرها، ارامنه، گرجیها، یهودیها، کولیها وعربها (عشایر عرب جرقویه). در این استان همچنین، 120 هزار پناهنده قانونی و به همین تعداد پناهنده غیرقانونی از کشورهای عراق و افغانستان ساکن هستند. بیشتر مردم استان اصفهان مسلمان و پیرو مذهب شیعه هستند. مسیحیان، کلیمیان و زرتشتیان نیز اقلیتهای عمده را تشکیل میدهند.
مهاجرت در استان اصفهان به دو شکل، مهاجرتهای داخل استانی و مهاجرتهای خارج استانی، انجام میگیرد. بررسی وضعیت مهاجرت به این استان نشان میدهد که بیشترین مهاجران به استان از استانهای تهران (22 درصد)، خوزستان (21 درصد)، چهارمحال و بختیاری (21 درصد)، فارس (7 درصد) و لرستان (4 درصد) است. خارج شدگان از استان نیز بیشتر به استانهای تهران، خوزستان، چهارمحال بختیاری و فارس مهاجرت کردهاند.
وضعیت اقتصادی
استان اصفهان ۲/۳ درصد اراضی زیر کشت آبی و دیم کشور و 6.5 درصد از کل واحدهای بهرهبردار کشاورزی را به خود اختصاص داده است و در تولید چند محصول بهخصوص گندم آبی بالاترین میزان عملکرد در کل کشور را دارا است.
این استان با داشتن حدود 10 هزار واحد تولیدی صنعتی پس از استان تهران در رتبه دوم قرار دارد و از مراکز بزرگ تولید آهن، فولاد، مصالح ساختمانی و پتروشیمی در ایران است. همچنین با استخراج سالیانه ۱۷ میلیون تن مواد معدنی، رتبه سوم کشور را از آن خود کرده است. در بخش صنایعدستی نیز، اصفهان را میتوان مهمترین قطب صنایعدستی کشور به شمار آورد.
استان اصفهان با دارا بودن بیش از 20 هزار جاذبه گردشگری طبیعی و تاریخی از جمله استانهای گردشگر پذیر کشور است و صنعت گردشگری در آن از رونق نسبتاً خوبی برخوردار است.
سهم بخش کشاورزی، صنعت و خدمات در استان اصفهان در سال 92 به ترتیب 9.6، 44.7 و 46 درصد بوده است.
نرخ بیکاری در کل استان 14 درصد و نرخ بیکاری تحصیلی 20.8 درصد است.