استان اردبیل با 17953 کیلومترمربع مساحت حدود 9 درصد از مساحت کل کشور را دربرگرفته است. این استان با کشور جمهوری آذربایجان مرز مشترک دارد و برپایه آخرین تقسیمات کشوری، از 10 شهرستان، 27 بخش، 23 شهر و 69 دهستان تشکیل شده است.

•  جغرافیایی طبیعی

استان اردبیل به علت اختلاف ارتفاع در نقاط مختلف از تنوع آب و هوایی نسبتا قابل توجهی برخوردار است. شمال استان (مغان) با ارتفاع کم دارای آب‌وهوای نسبتاً گرم و مناطق مرکزی و جنوبی دارای آب‌وهوای کوهستانی سرد هستند. ماه‌های خشک ‌و سرد استان ‌بیش ‌از 8 ماه طول می‌کشد و هوا در تابستان نیز معتدل است.

بارش استان اردبیل به 600 میلی‌متر در سال می‌رسد و کل ظرفیت منابع آبی آن 3430 میلیون مترمکعب است که شامل دو بخش آب‌های سطحی با 3132 میلیون مترمکعب و آب‌های زیرزمینی با 298 میلیون مترمکعب است.

پوشش گیاهی این استان شامل دو بخش جنگلی و مرتعی است. جنگل‌های طبیعی استان 62 هزار هکتار برآورد می‌شود که اغلب فاقد جنبه تجارتی هستند. وجود گونه‌های درختی از قبیل فندق، ارس و بنه که جز گونه‌های نادر جوامع گیاهی هستند، جنگل‌های استان را به‌عنوان ذخیره‌گاه رویش زیستی معرفی می‌کند. مراتع نیز با وسعت بیش از یک میلیون هکتار، بیشترین پوشش گیاهی را تشکیل داده‌اند.

تنوع آب‌وهوایی، ناهمواری زمین و پوشش گیاهی، زمینه مناسبی را برای تنوع زندگی جانوری در زیست‌گاه‌های مختلف استان اردبیل فراهم کرده است. جلگه مغان، دشت‌های اردبیل و خلخال ازجمله مهم‌ترین زیستگاه‌های جانوری استان به شمار می‌روند. زیستگاه‌های طبیعی این استان  15 هزار و 890 هکتار وسعت دارد. در این زیستگاهها 309 گونه جانوری شامل 46 گونه پستاندار، 207 گونه پرنده، 29 گونه خزنده، 8 گونه دوزیست و 19 گونه ماهی زندگی می‌کنند. همچنین 667 گونه گیاهی در این استان شناسایی شده است.

•  جغرافیایی انسانی

بر پایه نتایج سرشماری‌ عمومی نفوس و مسکن ‌سال 1395 جمعیت استان اردبیل بالغ‌ بر یک میلیون و 270 هزار نفر است که از این تعداد 51،18 درصد مرد و 48،82 درصد زن هستند. همچنین 68 درصد جمعیت در شهرها و 32 درصد (با احتساب عشایر) در روستاها زندگی می‌کنند. عشایر استان شامل دو ایل بزرگ شاهسون و قره داغ و دو طایفه مستقل شاطرانلو و فولادلو هستند که مجموعا 80 هزار نفر جمعیت دارند.

اکثر ساکنان استان اردبیل به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می‌کنند و زبان تاتی نیز در برخی مناطق رواج دارد. مذهب اکثریت مردم استان اردبیل شیعه دوازده امامی است.

استان اردبیل از استان‌های مهاجرپذیر و مهاجرفرست است. در فاصله سالهای 1385 تا 1390 حدود 40 هزارنفر از مردم این استان به استان‌های گیلان و آذربایجان شرقی و غربی مهاجرت کرده‌اند. مهاجران ورودی نیز عمدتا از استان‌های تهران، آذربایجان شرقی و غربی، گیلان و البرز وارد این استان شده‌اند.

•  وضعیت اقتصادی

 استان اردبیل به دلیل برخورداری از ظرفیت‌های طبیعی ییلاق‌های دامنه سبلان و دشت‌های وسیع حاصلخیز، یکی از قطب‌های مستعد کشاورزی و دام‌پروری در کشور به‌ شمار می‌رود. تولیدات کشاورزی این استان به طور عمده گندم، جو، سیب‌زمینی، پیاز، بذر چغندرقند، حبوبات، دانه‌های روغنی ذرت، انواع میوه‌جات و محصولات باغی است. همچنین در بخش دام و طیور، تولید پروتئین، پرورش ماهی، زنبورداری و تولید عسل نیز از رونق خوبی برخوردار است.

این استان دارای هشت شهرک صنعتی، کارخانه‌های بزرگ نساجی، سیمان، ذوب‌آهن و کشت و صنعت است که از آن جمله می‌توان به کارخانه‌های چرم مغان، کارخانه‌های شیمیایی آراز، کارخانه کبریت‌سازی مشگین شهر، کشتارگاه صنعتی آرتا، ویل تایر، نئوپان خلخال، شیر خشک مغان، کارخانه‌های لبیناتی و پنیر سازی اشاره کرد. در بخش صنایع دستی نیز بافت گلیم، جاجیم، شال، مصنوعات چرمی و قالیچه بیشترین رواج را دارد.

از این گذشته، برخورداری استان اردبیل از جاذبه‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی موجب رونق گردشگری شده است.

در سال 1394، سهم اشتغال در در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات استان به ترتیب 8/33، 6/25 و 6/40 درصد بوده است